Het is tijd voor zelfreflectie in vijf stappen! Want we naderen alweer bijna het einde van 2021. Het is verleidelijk om mee te gaan in de rush van het ondernemerschap, maar hey! Sta eens stil. Als ondernemer heb je tenslotte geen evaluatiegesprek met je manager, waarin je leert van het verleden en ontwikkelingsdoelen stelt voor de toekomst. Met deze vijf stappen reflecteer je op je tijd, geld én energie en kan je straks goed voorbereid, met volle vaart 2022 in.
1. Besef waarom zelfreflectie belangrijk is.
Hoe gaat het nou eigenlijk écht met je? Die vraag zal jij niet snel krijgen van een manager of leidinggevende. Je bent namelijk je eigen eindbaas! Niemand die je op het matje roept en bij je incheckt.
Daarom is zelfreflectie zo belangrijk! Een mooi motto hiervoor is: ‘rest will feed the fire’. Om in 2022 te kunnen vlammen is het essentieel om eerst stil te staan bij de afgelopen tijd. Weten wat goed ging, wat beter kan en welke richting je op wil varen. Dát werkt lekker.
2. Stel jezelf deze vragen voor goede zelfreflectie.
Als ondernemer moet je jezelf dus zo nu en dan dwingen om extra kritisch op jezelf te blijven. Kijk eens in de spiegel, of start een Zoom-meeting met jezelf en ga het gesprek aan. Je bent als het ware je eigen quizmaster. Alleen is in dit vragenspel niets ‘goed’ of ‘fout’.
Behandel deze vragen:
- Wat heb ik dit jaar omgezet?
- Wat kostte me meer dan dat ik begroot had?
- Heb ik mijn doelstellingen behaald? (Denk je nu: ‘welke doelstellingen?’ dan is dit meteen een mooie kans voor het aankomende jaar. Hou dit vast, we komen hier in stap vier op terug.)
- Wat was mijn beste maand?
- Klopt m’n (uur)tarief nog wel? Wil ik mezelf een bonus geven? (Er is wederom geen leidinggevende die jou salarisverhoging gaat geven, dus doe dit zelf! Met deze tool bepaal je in een fluitje van een cent een passend (nieuw) uurtarief.)
3. Onthoud: geld is ook niet alles.
Een belangrijk onderdeel van zelfreflectie is namelijk ook je energie peilen. Dus hoe zit het eigenlijk met je energielevel? Maak een top 3 van klanten die het afgelopen jaar wél geld opleverden, maar niet de juiste energie. Bijvoorbeeld die ene opdracht bij die grote corporate waar je wel lekker betaald kreeg, maar waarbij ‘ver onder je niveau presteren’ al meer dan genoeg was.
Naast kritisch naar jezelf kijken, mag je namelijk ook scherp zijn op je klanten. Bedenk per opgeschreven opdrachtgever of je ruimte voelt voor verandering en verbetering, of dat het simpelweg niet meer matcht met jouw mentaliteit/kwaliteit. In het laatste geval is het verstandig om deze klant los te laten. Want waar een deur dichtgaat, gaat altijd een nieuwe deur open.
Om erachter te komen waar je meer van wil, welke deuren jij graag geopend ziet worden, kan je jezelf de volgende vragen stellen:
- Welke klus had ik ook gedaan als ik er geen factuur voor zou sturen?
- Van welke opdrachtgever kreeg ik energie?
- Welke klus inspireerde me?
- Waar wil ik meer tijd aan besteden?
- Waarin wil ik mezelf ontwikkelen?
4. Kijk vooruit.
Et voilà! Je zelfreflectie is gedaan. Nu je stil hebt gestaan bij jezelf, je onderneming en het afgelopen jaar, kunnen we doorpakken. Ga aan de slag met de volgende punten:
- Wat zijn je doelen voor het aankomende jaar? (Een slimmerik maakt doelen altijd Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden. Zijn je doelen SMART? Dan zijn ze haalbaar. Handig toch?)
- Wat wordt je focus volgend jaar?
- Het kan helpen om te bedenken: hoe ziet mijn ideale werkdag eruit? Maak dit eens visueel. Waar woon ik? Waar werk ik? Wat is mijn ritme? Als je dit haarscherp voor je ziet weet je altijd “waar je het allemaal voor doet”.
- Nu we toch bezig zijn: wie is je droomklant? (Maak een lijstje als je er meerdere hebt en pik daaruit je top 3 of top 5.)
5. Pak je eigen evaluatie gestructureerd aan.
Wanneer je aan de slag gaat met zelfreflectie en je toekomstplannen, is het belangrijk dat je hier op één en dezelfde plek aan werkt. Voorkom dat je niet met je zelfreflectie verder kan omdat je geen A4’tje paraat hebt. Creëer een verzamelplek van je doelstellingen, aantekeningen en je planning. Dit kan een notitieboek zijn, een map in de cloud, een eigen gefabriceerde ‘selfcare-doos’ of een app op je telefoon: net wat werkt voor jou.
Zorg ook voor financieel overzicht. Knab helpt je daarbij, dit is de voordeligste bank voor zzp’ers. Sluit je zakelijke rekening af bij Knab en doe meteen de check om te zien of je je boekhouding nog wel op orde hebt. Een goede boekhouding is de basis voor een succesvol ondernemerschap. Dat kan je – als kleine ondernemer – makkelijk zelf doen via het gratis Excel-template van Knab. Maar wist je dat 42% van de zakelijke klanten van Knab een automatische boekhoudkoppeling heeft? Dat maakt je leven nog wat makkelijker.
The Freelance Qommunity is een platform dat freelancers aan elkaar verbindt. Samen met alle Qollega’s van Qommunity zing je op 25 november uit volle dorst dit jaar uit tijdens Q4: De OudejaarsconFreelance. Dit is je welverdiende Eindejaarsgesprek, Kerstpakket en Kerstborrel ineen. Wil je erbij zijn? Word Qollega of koop een los ticket.