Wie dit leest is… ongetwijfeld freelancer met eigen merknaam! Want ja één van de eerste dingen die je als freelancer doet is natuurlijk je bedrijfsnaam inschrijven bij het handelsregister van de KvK en een domeinnaam registreren. Maar wel goed om te weten: ben je dan ook de volledige eigenaar van die naam die jij op je website, factureren en socials plaatst? En ben je eigenlijk gedekt voor alle producten en diensten die jij verzint en verkoopt onder jouw handels-/merknaam? We leggen een paar stellingen voor aan juriste Frédérique Timan, juriste bij merkenbureau Brantsandpatents.
Stelling 1: Een handelsnaam ingeschreven bij de KVK biedt voldoende bescherming.
Met een KvK inschrijving an sich verkrijg je géén afdwingbare rechten.Je moet een handelsnaam allereerst publiekelijk gebruiken om een beroep te kunnen doen op handelsnaam bescherming (die je wel van rechtswege krijgt). Deze bescherming geldt alleen voor de bedrijfsnaam waaronder je de onderneming drijft, en is ook nog eens beperkt tot de regio waar je actief bent.
Voorbeeld: Iemand die in regio Groningen al jaren actief is met de handelsnaam Avocado Show kan in beginsel weinig doen tegen een derde die The Avocado Show begint in Den Bosch of bijv. Antwerpen voor een soortgelijke activiteit.
De merknaam die aan bepaalde producten of diensten wordt gegeven wordt (wat dezelfde naam kan zijn als de bedrijfsnaam) of het gebruik van een logo is niet beschermd door het handelsnaamrecht. Een merk registreren doe je dan ook om jouw naam voor de relevante producten en diensten te beschermen.
Antwoord: Onjuist dus!
Stelling 2: Wat ik verzin of ontwerp voor de klant, mag hij altijd gebruiken. Zij betalen, dus zij zijn eigenaar.
In de praktijk willen opdrachtgevers vaak dat je zoveel mogelijk van je rechten en aanspraken aan hen overdraagt, want zij denken inderdaad ‘wie betaalt, die bepaalt’.
In tegenstelling tot in een werkgever/werknemer verhouding komt het auteursrecht van een werk gecreëerd door een freelancer in beginsel niet automatisch toe aan de opdrachtgever. Het auteursrecht op alles wat je bedenkt en/of maakt is dus in eerste instantie van jou als ‘maker’. Dat geldt ook voor de zogenoemde exploitatierechten; dat gaat over het publiceren en reproduceren van je werk. Deze rechten zijn de voornaamste reden dat opdrachtgevers vaak willen dat jij je (auteurs)rechten op jouw creaties aan hen overdraagt. Na het betalen van jouw factuur willen ze vrijelijk over jouw werk kunnen beschikken, zodat zij er mee kunnen doen wat ze willen, wanneer zij dat willen.
Check dan ook altijd voor het aangaan van de opdracht altijd goed wat je opdrachtgever met je werk wil doen. Indien je schriftelijk – bijvoorbeeld via een overeenkomst of algemene voorwaarden – geen anders luidende afspraken maakt met je opdrachtgever, komen de auteursrechten op het door jou gecreëerde werk in principe uitsluitend aan jou als maker toe. Een goed alternatief voor een overdracht zou ook een licentie kunnen zijn, daarmee behoud je de auteursrechten, maar geef je een ‘gebruiksrecht’ om het werk te exploiteren (i.e. publiceren en reproduceren).
Antwoord: Een keiharde onjuist.
Stelling 3: Een merknaam registratie is overbodige luxe.
Door het gebruiken van je handelsnaam krijg je géén bescherming voor je eventuele concept qua diensten of producten – waarvoor de merknaam gebruikt. Zodra je de merknaam registreert krijg je direct een monopolie op die naam in alle BeNeLux landen voor 10 jaar. Geen overbodige luxe, maar gewoon een serieuze verzekering dat jij ongestoord je commerciële activiteiten kunt uitoefenen en een naamsbekendheid kunt opbouwen zonder het risico te lopen dat een derde de betreffende naam wel vastlegt en jou zou kunnen sommeren om al het gebruik te staken.
Antwoord: Ook onjuist.
Stelling 4: Zonder merkregistratie kun je niets doen tegen inbreuk
Een handelsnaamrecht is beperkt tot de bedrijfsnaam en tot de regio waar je actief bent. Met een merkregistratie verkrijg je een exclusief recht op de merknaam in relatie tot producten én diensten, en dat betekent ook dat je als merkhouder een verbodsrecht hebt. Hiermee kun je anderen verbieden om een identiek merk te gebruiken voor zelfde producten of diensten zonder dat er toestemming voor is gegeven. Het recht gaat zelfs verder namelijk dat je anderen kunt tegenhouden om een gelijkende naam te gebruiken voor overeenstemmende producten en diensten als daardoor verwarring zou kunnen ontstaan bij het relevante publiek. Het geeft je dus volledige controle over het gebruik van de naam.
Antwoord: Juist, je voelde het al.
Stelling 5: Mijn idee of merknaam beschermen is toch heel kostbaar?
Allereerst een idee of concept valt als zodanig niet te beschermen, wel de concrete uitvoering of uitwerking daarvan zoals een product of dienst en waar je eventueel een merknaam of specifiek design aan hebt gegeven.
Sowieso verkrijg je automatisch een auteursrecht op alle creatieve werken die je tot stand brengt – en dat is dus helemaal gratis! Ook ontstaat er door het publiekelijk te openbaren van jouw product ontwerp & vormgeving in de EU een ongeregistreerd modelrecht. Hier hoef je ook niets voor te betalen, maar let wel op: de beschermingsduur is beperkt tot ‘slechts’ 3 jaar.
Aanvullend zou je voor al je teksten en concepten als elektronisch bewijsmiddel een zgn. ‘I-depot’ of een ‘WIPO proof’ kunnen gebruiken. Weliswaar niet juridisch afdwingbaar, maar heel nuttig mocht je onverhoopt in een juridisch conflict terecht komen en waarin je moet bewijzen dat jij eerder was. Kosten max € 50.
Je merknaam registreren in de Benelux kan vanaf €244,- ex BTW en dat geeft je direct exclusieve bescherming op een bedrijfsnaam voor 10 jaar. Omgerekend is is dat iets meer dan 2 piek per maand(!).
Antwoord: ONJUIST!
OVER EVA
Deze Creative Director weet alles over branding en het bouwen van merken, te beginnen bij de essentie. Voor Eva is branding gelijk aan being. Om naar buiten te treden, moet je je eerst afvragen: wie ben je, waar ga je voor en waar sta je voor? Angst houdt ons vaak tegen om ons hoogste potentieel aan de wereld te laten zien. Maar wat nou als je dit wel durft? Wat nou als je fire over fear kiest? Eva geeft mensen en merken de guts om hun vuur te volgen.
Volg Eva op Insta. Coming soon: Ode to A — odetoa.com.
Tip: stay safe en zoek af en toe wel de natuur op. Ook al ga je naast die balkonplant zitten met je ogen dicht. Ben je trouwens al Qollega? Dan krijg je toegang tot waardevolle (online) workshops, word je gekoppeld aan een freelance (s)partner en krijg je hulp bij serieuze zaken als boekhouding en verzekeringen. Word Qollega!